DOĞAL AFETLER NEDENİYLE KAYIP OLAN VE KULLANILMAYACAK DURUMA GELEN MALLAR İÇİN YAPILMASI GEREKENLER:

ÖNCE VERGİ DAİRESİNE BAŞVURULMASI GEREKİR

Mükelleflerin bağlı olduğu vergi dairesini aşağıda örneği bulunan dilekçe ile müracaat ederek takdir komisyonunundan zayi olan malların ve diğer varlıkların  takdiri ve tespiti  istenecek. Dilekçeye aşağıdaki belgeler de eklenecektir.

 

1)-Zayi olan malların (Mallar (Ticari mallar, hammadde, yardımcı madde, mamül madde Vb.), Demirbaşlar, Araçlar, Tesis ve Makinalar)  listesi,

2)-İtfaiyeden, Belediye Zabıta Müdürlüğünden alınacak tespit tutanağı,

3)-Doğal afette kaybolmuş veya bozulmuş ticari defterler ve belgeler, (Kullanılmış veya boş fatura ve benzeri vesikalar)

 

2)-TİCARET MAHKEMESİNDE YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER:

 

Vergi mükellefleri İşyeri merkezinde yetkili olan Ticaret mahkemesine aşağıda örneği bulunan dilekçe ile dava açmak sureti ile zayi olan Ticari defter ve vesikaların zayi olduğuna ilişkin belgeninalınması gerekir. Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir.Konuya ilişkin TTK madde açıklamına göre;

 

TTK 68.maddesinin  son fıkrası  gereği; tacir, ticari işletmesinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, ziyaı öğrendiği andan itibaren onbeş gün içinde  bu davayı açabilir.

Aksi takdirde karşılaşabileceği mali ve hukuki sorunlarda defter ve belgelerini ibrazdan kaçınmış sayılır.

1)-İtfaiyeden, Belediye Zabıta Müdürlüğünden alınacak tespit tutanağı,

2)-Doğal afette kaybolmuş veya bozulmuş ticari defterler ve belgeler, (Kullanılmış veya boş fatura ve benzeri vesikalar)

3)-DOĞAL AFET NEDENİYLE ZAYİ OLAN MALLARIN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU:

K.D.V Kanununun 30.maddesinin c bendinde ”Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği “ hükmedilmiştir.

Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, DOĞAL AFETLER’DE ZAYİ OLAN olan mallara ait yüklenilen ve indirilen Katma Değer Vergisinin daha sonra İLAVE EDİLMESİ GEREKMEZ.

Konuya ilişkin olarak, Maliye Bakanlığının 282 sıra nolu V.U.K. Genel Tebliği’nin 7. bölümünde “Deprem ve sel felaketi  sonucu zayi olduğu takdir komisyonlarınca tespit olunan mallara ilişkin olarak yüklenilip önceki dönemlerde indirim konusu yapılan katma değer vergileri ile ilgili olarak Katma Değer Vergisi Kanununun 30/c maddesine göre işlem yapılmayacak, diğer bir ifade ile bu mallarla ilgili olup önceki dönemlerde indirilen katma değer vergileri düzeltme yoluyla mükelleflerden istenilmeyecek, henüz indirilememiş olan katma değer vergileri ise takip eden dönemlerde indirilebileceği “ açıklanmıştır.

 

4)-DOĞAL AFETTE ZAYİ OLAN MALLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ :

Örnek:

doğal afet nedeniyle X A.Ş. nin işyerinde ve deposunda bulunan 10.000.-TL bedelli mal zayi olmuştur. Takdir komisyonu malların değerini sıfır olarak tespit etmiştir. Bu durumda yapılması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

 

----------------------------------------------- / -----------------------------------------------

157. Diğer Stoklar                                 10.000.-TL

 

153. Ticari Mallar                                  10.000.-TL

 

----------------------------------------------- / -----------------------------------------------

654. Karşılık Giderleri                             10.000.-TL

 

158. Stok Değer Düşük. Karşılığı               10.000.-TL

 

----------------------------------------------- / -----------------------------------------------

690 Dönem Kar veya Zararı           10.000.-TL

 

654. Karşılık Giderleri                    10.000.TL

 

----------------------------------------------- / -----------------------------------------------

 

Mallar doğal afet değer kaybına uğradığı için, bu malın alımında yüklenilen ve indirim konusu yapılmış olan katma değer vergisi açısından düzeltme işlemleri yapılmayacaktır. (KDVK Madde 30/c)

 

5)-SİGORTA ACENTESİNE BAŞVURU:

 

Mallarını ve diğer varlıklarını sigorta ettiren vergi mükellefleri, ilgili sigortaya müracaat ederek ekpertiz aracılığı ile değer tesipiti yaptırması gerekir.Sigortadan alınacak tazminat  muhasebe kayıtlarına gelir olarak intikal ettirilir.

 

 

 

    SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİR -- FATİH ÇAVUŞ
       3820 SOKAK NO:29 Eski izmir Yıkık Camii Cennetçeşme Limontepe Yeşilyurt Hatay Yol Ayrımı Karabağlar/İZMİR
TEL: +90 (232) 271 24 46 -  + 90 (232) 271 25 26 FAKS: + 90 (232) 271 25 26
Fatih Çavuş İZMİR SERBEST MUHASEBECİ VE MALİ MÜŞAVİRLER ODASI KAYITLI ÜYESİDİR